Çek yasası hapis cezalarına devam..

Çek yasası tamamıyla ele alınmalıdır, sağına ve soluna yapılacak müdahalelerle sorunu çözmek pek mümkün değil. Zira çek yasasıyla ilgili olarak bankaların sorumluluğu hiç dikkate alınmıyor. Ayrıca çekin senet gibi kullanılması ve getirdiği büyük külfetler de hiç dikkate alınmıyor.


Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, çekte kısmi ödeme yapmış olanlar için adli para cezasının düşürülmesi yönünde uzlaşıldığını söylüyor. Ancak bu, büyük sorunun ne kadarını çözebilir yada nasıl çözebilir ki? Gerçekten çek yasası çok kritik bir konu ve acilen ele alınıp düzenlenmesi gerekiyor. Gerçek şahıslara ve şirketlere olduğu kadar, çek defteri düzenleyen bankalara da bir taraftan sorumluluk yüklemek icap ediyor.


Çeke olan güveni artırmak veya güven kaybının önünü geçmek yerine güvenilir ve işleyen bir ödeme sistemi kurmak gerekiyor. Bir çok gelişmiş ülkede çek nasıl kullanılıyorsa, Türkiye’de benzeri yapılanmaya gidilmelidir. Çek, karşılıksız para basmak veya hatır çekiyle insan aldatmak ve olmayan geleceği satmak gibi konumlardan kurtarılmalıdır.
Yeni düzenlemede de elbette hapis cezası olabilir. Ama bunun tanımı hapis cezasını hak ettirecek şekilde yapılmalıdır. Çek kanunu uygulamasında alacaklı, muhatabını hapse gönderiyor. Yetki tamamen alacaklı tarafta, yetki şahıslarda değil adli makamlarda olmalıdır. Bankacılık sistemimizde çek kullanımı farklı algılanıyor. Çek para demekken, farklı bir uygulama yapılıyor.


Bankaların çek defterlerini nasıl verdikleri ortada. Üstelik bu sistemi en acımasız kullanan, en fazla verim alıp, zarar görmeyen de onlar. Bankada parası olana ya da nakit kredibiletisi bulanana çek verilmesi gerekirken, müşteri edinme mantığı öne geçiyor.


Bir başka husus ise karşılıksız çeklerin büyük çoğunluğunun limitet şirketler kaynaklı olması. Şahıs her şeyi ile mesulken, şirketler mal varlıklarıyla sınırlı. Böyle bir durumda çeki veren bankaların mesul olması, kefil durması gerekmez mi?
Çözüm olarak, bankalar çek ödeme hesaplarını özel bir hesapta, teminatlı olarak toplayabilirler. Kesilen çek Yaprakları takip edilir, teminat bedellerine riayet edilir, bankalarda çek yapraklarındaki tutar kadar mesul olursa, karşılıksız çek olayı da ortadan kalkar.


Bir örnek; İş Bankası’na gittiniz. Bankadaki nakitlerinizi teminat gösterip, 24 ay ödemeli 100 bin TL’lik oto kredisi talep ettiniz. Banka hemen sizin paranızdan krediye karşılık gelen kısmına ipotek koyuyor. Krediyi veriyor. İki yıl boyunca da 100 bin TL’den ipoteği kaldırmıyor. Kredi taksitlerinin bitmesine iki aya kala 85 binin ödedin, 15 binine ipotek koyalım demiyor.


Kredide böylesine katı olurlarken, çek konusunda da sorumluluk üstlenmeleri gerekmez mi?

İlgili bağlantılar: Karşılıksız çek suçu; ya diğer suçlar!

Güntay Şimşek - HABERTÜRK

Etiket: çek, yasası, çekyasasi, karşılıksız.çek