Karşılıksız Çek suçlularının mağduriyeti

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıda belirtilen sorularımın, Adalet Bakanı Sayın Sadullah ERGİN tarafından yazılı olarak cevaplandırılması için gereğim saygılarımla arz ederim.10.11.2009
Prof. Dr. Alim IŞIK
MHP Kütahya Milletvekili

Bilindiği gibi son dönemde PKK'lı teröristlerin Türkiye'ye dönerek Habur sınır kapısında törenlerle karşılanmaları sırasında yaşananlar, vatandaşlarımızı infiale varacak düzeyde rahatsız etmiştir.
Bakanlığınızın bu konudaki uygulamaları, son küresel ekonomik krizin de etkisiyle çek borcunu ödeyemediği için "karşılıksız çek" suçlamasıyla cezaevine giren vatandaşlarımızın yakınlarının "Çek suçluları PKK'lı teröristlerden daha mı tehlikeli ki aynı Bakanlık bu insanlarımız için bir çözüm bulmuyor?" şeklinde değerlendirmelerde bulunmalarına neden olmuştur. Bu konuyla ilgili olarak;
1. Halen cezaevlerimizde "karşılıksız çek" suçundan hükümlü veya tutuklu olarak bulunan vatandaşlarımızın sayısı ne olmuştur? Geçen yıla göre 2009 yılında "karşılıksız çek" suçlularındaki artış oranı nedir? Bu artışın sebepleri nelerdir?
2. Ekonomik krizin de etkisiyle çek borcunu ödeyemediği gerekçesiyle hakkında hapis cezası ile tutuklama kararı verilip de evinden veya memleketinden koparak yakalanmamak için kaçmış vatandaşların sayısı ne kadardır?
3. Karşılıksız Çek suçlarından hapis cezasının kaldırılması konusunda Bakanlığınızın görüşü nasıldır?
4. Karşılıksız Çek suçlularının ve yakınlarının mağduriyetlerinin giderilmesi konusunda Bakanlığınızca yapılan çalışmalar ne aşamaya gelmiştir?

T.C.
ADALET BAKANLIĞI
Kanunlar Genel Müdürlüğü
Sayı :B.03.0.KGM.0.00.00.05/8/31
Konu : Yazılı soru önergesi
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
ilgi: a) Kanunlar ve Kararlar Dairesi Başkanlığı ifadeli, 01/12/2009 tarihli ve A.01.0.GNS.0. 10.00.02-17460 sayılı yazı, b) 16/12/2009 tarihli ve 2574/6019 sayılı yazı.
Sayı : B.03.0.KGM0.00.00.05/88/208

Sayın Prof. Dr. Alim IŞIK
Kütahya Milletvekili
TBMM

Bakanlığımıza yöneltilip yazılı olarak cevaplandırılması istenilen 7/10853 Esas No.lu soru önergesinin cevabı aşağıda sunulmuştur.
I- 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması
Hakkında Kanun hükümleri gereğince, keşide edilen çekin karşılığının bankada hazır
edilmemesi nedeniyle her bir karşılıksız çek yaprağı için çek bedeli kadar mahkeme tarafından verilen adlî para cezasına ilişkin kesinleşen
ilâmın, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı
maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Cumhuriyet başsavcılığına verileceği; Cumhuriyet savcısı
tarafından otuz gün içinde adlî para cezasının ödenmesi için hükümlüye ödeme emri tebliğ
edileceği; hükümlünün, tebliğ olunan ödeme emri üzerine, otuz gün içinde adlî para cezasını
ödemediği takdirde Cumhuriyet savcısının kararıyla, ödenmeyen adlî para cezasının, 5275
sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine göre bir günü yüz Türk Lirası hesabıyla hapse
çevrileceğine ilişkin hükümler çerçevesinde, 11/01/2010 tarihi itibarıyla, ceza infaz
kurumlannda cezasının infazına devam edilen karşılıksız çek hükümlü sayısının 783 olduğu, Bakanlığımız
kayıtlarının incelenmesinden anlaşılmıştır.
Bakanlığımızın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sisteminden temin edilen, ceza infaz kurumunda bulunanların hangi kanunun ihlâlinden dolayı kurumda kaldıklarını gösteren suç türlerine göre dağılımına ilişkin rapor geçmiş tarihli olarak alınamadığından, bu hususta önceki yıllara göre artış oranına dair istatistikî veri bulunmamaktadır.
II- Çek defterlerinin içeriklerine, çek düzenlenmesine, kullanımına, çek hamillerinin
korunmalarına ve kayıt dışı ekonominin denetim altına alınması önlemlerine katkıda
bulunmaya ilişkin esaslar ile çekin karşılıksız çıkması ve kanunda belirlenen diğer
yükümlülüklere aykırılık hâllerinde, ilgililer hakkında uygulanacak yaptırımları belirlemek
amacıyla kabul edilen 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanunu 20/12/2009 tarihli
Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kanun, çek hamilini, sadece karşılıksızlığa ve hesabın sahteliğine karşı korumakla yetinmemiş; kötü niyetli keşidecinin hukuka aykırı olarak, başkasının arkasına gizlenerek çek hamillerinin mağduriyetine sebep olmalarını da engelleyecek ve böylece hamilleri ve piyasayı gözeten hükümlere de yer vermiştir.

Çek Kanununun geçici 2 nci maddesinde getirilen yeni düzenlemeyle;
a) 3167 sayılı Çek Kanunu 16 ncı maddesinde tanımlanan suçtan dolayı, 01/11/2009 tarihi itibarıyla, haklarında soruşturma veya kovuşturma başlatılmış ya da kesinleşmiş bir hükümle mahkûm olan kişilerin, en geç 01/04/2010 tarihine kadar düzenlenmiş ve mercilerine verilmiş olması şartıyla; şikâyetçi ile belirledikleri miktarın belirli vadelerde ödenmesi hususunda anlaşmaya varmaları ve anlaşmanın bir nüshasının şikâyetçi veya yasal temsilcisi tarafından Cumhuriyet başsavcılığına veya mahkemeye verilmesi hâlinde, anlaşmada öngörülen süre kadar soruşturma veya kovuşturmamn durmasına, hükmün infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilmesi; Kanunun 6 ncı maddesi hükmüne göre ödenmesi gereken miktarı, birinci yıl taksidi borcun üçte birinden az olmamak kaydıyla iki yıl içinde belirli vadelerde ödeyeceğini taahhüt etmesi ve taahhütnamenin, kendisi veya yasal temsilcisi tarafından Cumhuriyet başsavcılığına veya mahkemeye verilmesi hâlinde, anlaşma aranmaksızm, taahhütnamede belirtilen süre kadar, soruşturma veya kovuşturmanın durmasına, hükmün infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilmesi;
b) Anlaşmanın gereği gibi ifa edilmiş veya Kanunun 6 ncı maddesi hükmüne göre ödenmesi gereken miktarın ödenmiş olması hâlinde, kovuşturmaya yer olmadığına, davanın düşmesine veya hükmün bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilmesi;
c) Anlaşma veya taahhüde uyulmadığının tespiti hâlinde, şikâyetçinin başvurusu üzerine, soruşturmaya, kovuşturmaya veya hükmün infazına devam edilmesi,
Hükme bağlanmıştır.
Bilgilerinize arz ederim.
Sadullah ERGİN
Bakan