Ev Eşyalarının Haczinde Keyfi Uygulamalar

Değişen icra iflas kanununa göre icra memuru, haczi talep edilen mal veya hakların haczinin caiz olup olmadığını değerlendirir ve talebin kabulüne veya reddine karar verir. Yeni icra iflas Kanununa göre, Para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya; aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan biri haczedilerek satılır.

İcra iflas kanununa eklenen madde çok açık, ama bazı icra memurları yeni uygulamada kendilerine tanınan bu değerlendirme yetkisini bilinçli olarak suistimal ettikleri haberleri sıklıkla gelmeye başladı. Acaba bazı icra memurları, bu yeni düzenleme ile icra memuruna sınırsız bir hak tanındığını, kimi kendime yakın görürsem! öyle karar veririm mi? algıladı.

İcra İflas kanunu düzenlemelerinde büyük ölçüde esinlendiğimiz Alman hukukunda lüks olmamak koşulu ile ev ve mutfak gereçlerinin haczi caiz değil. Haciz edilen lüks eşyanın yerine de aynı işlevi görecek başka bir eşya getirmek zorundadır.

Esasen eklenen fıkralar, icra iflas kanununda var olan borçlu haklarının açıkça ifade edilme zorunluluğundan doğdu. Bunun nedeni, icra memurlarının sadece alacaklının hakkını koruma düşüncesi ile hareket eden, icra memurunun sadece alacaklı veya vekilinin taleplerini yerine getirmekle görevli olduğunu sanan, borçlunun da haklarının olduğunu unutan, icra memurlarına yönelik hatırlatıcı bir düzenlemedir.

Maalesef yeni ev eşyası haczi uygulamasındaki bu düzenlemeler delinerek başka bir zemine oturtulmak isteniyor. Bir hukuk sitesinde yer alan ve sitemizin yorumlar sayfasında da paylaşılan bu yazıda av_yaseminceylan rumuzlu (sanırım Av. Yasemin Ceylan) takip başlattığı haciz işlemine ilişkin diyor ki;

Bir borçludan haciz kararı ile borçlunun evine menkul haczine gittiklerini, burada evde buzdolabı ve klimanın haricinde diğer eşyaları haciz ederek muhafaza altına aldıklarını ve yediemin deposuna götürdüklerini, bunun üzerine borçlunun bu haciz işlemini icra hukuk mahkemesine şikayet ettiğini ve kendisine mahkeme için davetiyenin tebliğ edildiğini, bu durumda mahkemenin kararının ne olabileceğini hukukçu arkadaşlarına soruyor ve devamla...

Olayı somutlaştırabilmek adına haczedilen menkulleri listeliyorum. Ancak yalnızca bu olay bazında değil, genele ilişkin görüşlerinizi de paylaşmanızı isterim.
1. 1 bulaşık makinası - Kanaatimce lüzumlu değildir. Elde de yıkanabilir.
2. 1 no-frost buzdolabı - Lüzumlu olduğunu düşünüyorum.
3. 1 mikrodalga fırın - Lüzumsuz :)
4. 1 çamaşır makinası - Çamaşır makinası konusunda emin değilim.
5. 1 tüplü TV - Kanaatimce TV lüzumlu değildir. Vatandaş bilgilenmek için gazete okuyabilir.
6. 1 82 ekran LCD TV -
7. 1 toplama bilgisayar takımı - Evde kullanılan PC'nin lüzumlu olduğunu düşünmüyorum.
8. 1 klima - Klima konusunda da emin değilim. Evde başka ısıtıcı yoksa pekala lüzumlu olabilir.
9. 1 oyun konsolu ve 2joystick - Tamamen zevke ilişkin eşyalar.
10. 2+1 ses sistemi - TV ve bilgisayarın olmadığı yerde lüzumsuz kalacaktır. :)

Bu mesajında gülücük ikonları koymayı da ihmal etmeyen sayın Avukat Yasemin Ceylan yaptığı haciz işlemlerinin çok eğlenceli olduğu izlenimini vermeye çalışıyor, bunun dışında o gülücük ifadelerinin mantığını bir türlü çözemedik. Avukatlık meslek kurallarında "Avukat yazarken ve konuşurken düşüncelerini olgun ve objektif yapar" ilkesini unutmuş olduğunu sanmıyoruz. Bu ancak yaptığı işlemlerden oldukça keyif almasından ve bu keyfin, meslek kurallarını perdelemesinden kaynaklı olabileceği şeklinde açıklanabilir.

Hukuk sitelerinde yazılan bu mesajları, hukukla ilgili vatandaşların okuduğunda bir eşyanın işe yarayıp yaramadığı yorumunu bile yapamayan hukukçuların cirit attığı bu ülke hakkında ne düşündüğünü tahmin etmek zor olmasa gerek.

Sulh Hukuk Mahkemesi ise Plazma Televizyon haricinde (Plazma televizyonun haciz edilmesine neden olan evde bi tanede tüplü televizyon olmasıdır.Kısaca Plazma Televizyon tek olsa idi o da haciz edilemeyecekti) tüm eşyaların iadesine karar vermiş ve haciz masraflarının yarısını da haciz işlemi yapan tarafa yüklemiştir.

Yorum kapasitesinden yoksun söz konusu sayın Avukat ile eski kanunlardan gelen alışkanlıkla kendisini alacaklının dolayısı ile alacaklı avukatının hizmetinde gören bir icra memurunun "bu haksız ve keyfi haciz neticesi ile mağdur ettiği borçlu ve borçlunun aile fertleri içinde" gülücük ikonları bırakıp bırakmayacağını merak ediyoruz..

Yapılan Haksız Haczi İptal Eden Mahkeme Kararı Aşağıdadır.